De grote zaal van Tripodia in Katwijk Noord zat dinsdagavond 4 november tot de laatste stoel vol tijdens een bijeenkomst over drugsoverlast, georganiseerd door SH Duinstreek. Onder leiding van Thea de Feijter van de Nieuwe Wind kregen aanwezigen inzicht in de impact van drugsgebruik in de wijk én in de mogelijkheden om te handelen bij overlast.
De Feijter leidde het programma en benoemde het thema als urgent én alledaags: ‘Als je denkt dat je hier niets mee te maken hebt, kijk je niet goed.’ Op een tafel lagen attributen die gebruikt worden bij het consumeren van drugs: bierflesjes, aluminiumfolie, lepels en plastic flessen. ‘Wat je hier ziet, ligt in iedere wijk’, aldus Thea.

De Brug

De Brug is een organisatie voor verslavingszorg die actief is in Katwijk en omstreken. Begeleider Ditta Zwaan en een ervaringsdeskundige bij De Brug lichtten hun werk toe. De Brug biedt opvang en ambulante begeleiding en beschikt over zeven woningen – zes daarvan in Katwijk.

De trajecten beginnen vaak bij huisartsen, kerken of meldingen uit de buurt. Doel is herstel en re-integratie. Via het programma ‘De Vier Huizen’ krijgen cliënten de kans om onder begeleiding te wonen. Als ze goed functioneren, mogen ze blijven.

‘Veel cliënten hebben alles verloren: woning, werk, gezondheid, familie,’ legde Ditta uit. ‘Wij proberen hen te begeleiden naar een stabiel bestaan. Dat lukt helaas niet altijd, maar het kan.’

Een bijzonder project is het maaltijdprogramma, waarbij medewerkers maaltijden langsbrengen bij mensen die kampen met verslaving, eenzaamheid of psychische problemen. ‘Soms duurt het maanden voordat er echt contact is, maar het begint bij een simpel bezoek aan de deur.’

Heftig verhaal

Het meest indringende deel van de avond kwam van de ervaringsdeskundige, inmiddels ambulant begeleider bij De Brug. Ze vertelde over haar eigen verslavingsverleden, dat meer dan twintig jaar duurde.

‘Alles wat hier op tafel ligt, heb ik gebruikt,’ zei ze. ‘Gebruikers hebben een eigen wereld. Alles wat je kunt ombouwen tot iets bruikbaars, wordt gebruikt. Folie, flesjes, lepels.’

Ze begon als puber met alcohol. Later volgden softdrugs en harddrugs, waaronder heroïne, cocaïne en GHB. ‘Ik dacht dat ik controle had, maar toen ik crack ging gebruiken, was ik verloren. Eén haal, en de problemen waren even weg. Je wil daarna alleen maar meer.’

Ze woonde in een portiekflat waar ze drugs gebruikte, verkocht en bezoekers over de vloer had. ‘Er werd gestolen, er was geluidsoverlast, mensen voelden zich onveilig. Ik had daar toen geen spijt van. Alles draaide om drugs. Buren die klaagden vond ik lastig.’

Haar woning raakte ze kwijt. Daarna volgden jaren in kraakpanden, op straat, bij mensen op de bank. Ze gebruikte soms voor meer dan duizend euro per dag. ‘Cocaine was zestig tot 100 euro per gram, heroïne 35 euro. GHB maakten we zelf, met huis-, tuin- en keukenmiddelen.’

Om haar gebruik te bekostigen, stal ze fietsen, kratten, koper en bliksemafleiders. ‘Eén nacht kon duizenden euro’s opleveren. Later kwam ik in internationale drugstransporten terecht, dat was echt levensgevaarlijk. Je leeft buiten de realiteit. Alles voelt normaal, maar het is complete waanzin. Het is eigenlijk een wonder dat ik nog leef.’

Ze kreeg twee kinderen in die periode, die later bij haar werden weggehaald. Ze kreeg baarmoederhalskanker en woog op haar dieptepunt 42 kilo. ‘Mijn tanden en haren vielen uit en ik gebruikte dag en nacht.’

Een hartstilstand bracht de ommekeer. ‘Ik bad vlak voor het gebeurde tot God: als U bestaat, red me dan. En dat is gebeurd. Ik kwam in contact met een diaken die me hielp en werd opgenomen. Vanaf dat moment ben ik langzaam gaan bouwen.’

Niet oordelen

Na een intensief traject via De Brug kreeg ze een woning in Katwijk, onder voorwaarden. Ze werkte bij de kringloop, deed een opleiding via De Hoop en begon preventielessen te geven.

Nu werkt ze zelf als ambulant begeleider. ‘Ik weet hoe het is om niemand te vertrouwen. Ik weet hoe het is om verslaafd te zijn, alles te verliezen, jezelf te haten.’ Ze bezoekt cliënten thuis en probeert contact te leggen zonder oordeel. ‘Soms zie je mensen die echt diep zitten. Maar ik weet: als ik het kon, kunnen zij het ook.’

Ze werkt ook mee aan het maaltijdproject. ‘We bellen aan, geven een maaltijd, en kijken of er contact ontstaat. Niet alleen verslaafden, ook eenzamen, ouderen, mensen met psychische klachten. Vaak zijn het buren die een melding doen. Daar begint het mee.’

Tijdens de vragenronde gaven bewoners aan zich vaak machteloos te voelen. Ze melden overlast, maar ervaren weinig opvolging. ‘Toch blijven melden,’ was de boodschap van De Brug. ‘Zonder meldingen weten wij, de politie en andere instanties niet waar we moeten zijn.’

De ervaringsdeskundige wees op het belang van mededogen: ‘Niemand kiest ervoor om verslaafd te raken. Als hulpverleners doen we ons uiterste best om mensen in hun woning te houden. Oordeel niet, maar kijk wat je wél kunt doen.’

Tante Lien

Na de pauze was er bezoek van tante Lien, die met de aanwezigen een gezellige, korte verhalen bingo speelde waarin nog mooie prijzen gewonnen werden! En toen op naar de inmiddels bekende ‘derde helft.’ Het was een avond om niet snel te vergeten.

 

Door Jonah van den Oever